2022 yılında güncellenen AHA Spontan İntraserebral Hemoraji Kılavuzunun özeti
4. Tanı ve Değerlendirme1
4.1 Akut İntraserebral Kanamanın (İSK) Tanısı
4.1.1 Fizik Muayene ve Laboratuvar Değerlendirmesi
Rutin laboratuvar çalışmaları spontan İSK durumunda; koagülasyon durumu ve organ fonksiyonu hakkında önemli bilgiler sağlar. Tam kan sayımı ve pıhtılaşma profili gibi laboratuvar verilerinin hızlı bir şekilde değerlendirilmesi ilaç ilişkili koagülopatiyi teşhis etmek veya altta yatan hematolojik maligniteleri tespit etmek açısından yardımcı olabilir.
Değerlendirme TipiYorumlarAnamnezSemptomların başlama zamanı veya hastanın normal olarak görüldüğü son zamanSemptomlarBaş Ağrısı Gökgürültüsü: Anevrizma, Reversible Serebral Vazokonstrüksiyon, Serebral Sinüs Venöz TrombozYavaş başlangıç: Kitle, Hemorajik transformasyon ile seyreden iskemik inme Fokal Nörolojik Defisit Nöbetler Bilinç Durumunda BozulmaVasküler Risk Faktörleriİskemik İnme Geçirilmiş İKK Hipertansiyon Hiperlipidemi Diabet Metabolik SendromKullanılan İlaçlarAntitrombotikler, antikoagülanlar, trombolitik, antiplatelet ajanlar, NSAİD. Dozları ve son alınan saatler Vazokonstriktör ilaçlar: Triptanlar, SSRI, Dekonjestanlar, Stimülanlar Antihipertansifler Östrojen içeren oral kontraseptifler Bilişsel Bozukluk ve BunamaAmyloid anjiopati ile ilişkili (spesifik değil)Madde KullanımıSigara Alkol Marijuana Sempatomimetik İlaçlar (amfetamin, metamfetamin, kokain)Karaciğer Hastalıkları, Üremi, MaligniteKoagülopati ile ilişkili olabilirFizik MuayeneVital BulgularABC değerlendirmesi dahilGenel Fizik Muayene Odaklanmış Nörolojik MuayeneNIHSS veya benzeri yapılandırılmış bir muayene uygulanmalı. (Hızlı olması ve sayısal bir değeri olup farklı hekimler arasında kolayca anlaşılabilmesi açısından avantajlı.)Serum ve İdrar TestleriHemogram, BUN, Kreatinin, KCFT, ESR ve CRPAnemi, kötü sonlanım ve hemorajik ekspansiyon ile ilişkilidir. Trombositopeni artmış mortalite ile ilişkilidir. Akut böbrek hasarı ve hiperglisemi artmış mortalite ile ilişkilidir. İnflamatuar belirteçlerin artışı enfektif endokardit ile ilişkilidir.PT, INR, APTTAntikoagülan kullanımı ile ilişkili kanamalar, artışı hematom hacmi ve ekspansiyonu ile ilişkilidir.Troponin ve EKGArtmış troponin seviyeleri mortalite ili ilişkildir.İdrar Toksikoloji TaramasıKokain ve diğer sempatomimetik ilaçlarGebelik TestiPeripartum anjiopati, eklampsi, HELLP sendromu
4.1.2 İntraserebral Kanama Tanısında Nörogörüntüleme
Beyin görüntülemesi intraserebral kanama ve iskemik inme ayrımının yapılabilmesi için şarttır. Bilgisayarlı tomografi; yaygın ulaşılabilirliği, hızı, kolaylığı ve yüksek tanısal değerliliği nedeniyle en yaygın kullanılan görüntüleme yöntemidir. EPI-MR ve SWI-MR görüntülemeler de erken dönemde intraserebral kanamaları yüksek doğrululuk ile tespit edebilmektedir. Nörogörüntülemeler erken dönemde hastanın prognozu üzerinde bilgi verebilmektedir.
Hematom ekspansiyonu genellikle intraserebral kanamaların erken döneminde gerçekleşir. Kontrastlı kranial BT görüntülemede "Spot İşareti" görülmesi ve kontrastsız kranial BT'de hematom içerisinde heterojenite veya hematom sınırlarının düzensizliği gözlenmesi hastanın prognozu hakkında bilgi verebilir. Özellikle bilinç durumunda kötüleşme olan veya bilinç durumu sağlıklı bir nörolojik muayeneye izin vermeyen hastalarda; hidrosefali, kanama çevresinde ödem ve hematomda genişlemenin izlenebilmesi için görüntülemelerin tekrar edilmesi faydalı olabilir.
İntraserebral kanamalarda BT Anjio görüntülemesinde saptanabilen "Spot Sign"
4.2 İntraserebral Kanama Patogenezinin Tanısal İncelenmesi
İntraserebral kanamaların altında yatan, oldukça heterojen bir hastalıklar listesi söz ko...
